Uticaj zimske ishrana na srčane bolesnike
U osnovi svih srčanih oboljenja najčešća je ateroskleroza, a spektar faktora koji utiču na nastanak ovih oboljenja izuzetno je širok. Endogeni faktori za nastanak srčanih bolesti su dob, pol i genetika i na ove faktore ne možemo uticati. Egzogeni faktori koji su rizik za nastanak srčanih oboljenja su povišen kvni pritisak, povišene krvne masnoće (holesterol, LDL, trigliceridi), gojaznost, neaktivnost, konzumacija cigareta i alkohola, šećerna bolest. Kod svih srčanih oboljenaja ishrana igra važnu ulogu kako u prevenciji smanjenjem egzogenih rizika, tako i u liječenju postojećih stanja.
S obzirom da je ishrana u zimskim danima visokokalorična, masna i slana to je rizik po srčane bolesnike dvostruko veći. Zimska prehrana je između ostalog deficitarna u zaštitnim mikronutrijentima prvenstveno zbog nedostatka i smanjene konzumacije svježeg povrća. Ako tome dodamo smanjeno kretanje rizik je još veći.
Visok krvni pritisak ili hipertenzija je jedan od najvažnijih faktora rizika za nastanak i progresiju srčanih oboljenja. Uglavnom je uslovljena lošim prehrambenim navikama uključujući pretjeran unos šećera, soli, kofeina i alkohola, gojaznosti, nekretanjem i visokim stresom. Zimska hrana našeg područje podrazumjeva unos zimskih salata (turšija, kisele paprike, krastavci, kiseli kupus,…), koje su konzervisane solju i šećerom, te suhomesnati proizvodi koji takođe u osnovi imaju so, što je jedan od razloga povišenog krvnog pritiska čak i kod osoba koje su već na terapiji za hipertenziju.
Praznična trpeza bogata je i slatkim namirnicama, kolačima i drugim konditorskim proizvodima, koji dovode povećanog dnevnog kalorijskog unosa koji u zimskim danima bude mnogo veći u odnosu na realne dnevne energetske potrebe, te takav pretjeran unos kao i neadekvatan sastav dovodi do nagomilavanja masti i pojave viška kilograma.
U zimskim danima povećan je i unos masti i to prvenstveno zasićenih masti iz termički obrađenih ulja kroz pripremu složenih jela i pita kao i hidrogenizovanih nezdravih masti kroz unos kolača pripremljenih sa margarinom. Smanjenje unosa masti i masne hrane je vitalno za sprečevanje bolesti srca i krvnih sudova.
Studije su pokazale da povećan unos prvenstveno biljnih namirnica, aerobik vježbe i programi relaksacije mogu dovesti do uspješnog liječenja srčanih bolesti.
Kompleksni ugljeni hidrati-voće, povrće i integralna žita su osnov prehrane kod srčanih oboljenja, a biljni pigmenti flavonoidi koji se u njima nalaze pružaju zdravu zaštitu od bolesti srca. Takođe se prepoučuje unos vode u količini od 9 čaša dnevno pogotovo kod osoba koje boluju od hipertenzije i onih kod kojih je dijagnostifikovana angina pektoris.
