Profesija nutricionista dijetetičar istine i laži

Prevara sa kojekakvim dijetama je jedna od najuspješnijih prevara današnjice. Mnogi nazovi nutricionista kao i neki ljekari, farmaceuti, bromatolozi, prehrambeni tehnolozi iz komercijalnih razloga i vlastite promicije koriste termin nutricionista kao prefiks svoje osnovne profesije koja nije to za šta se predstavljaju. Na našem području se upravo te profesije aktivno angažuju u poslovima za koje nisu formalno obrazovani.

.

Najčešći primjeri titule koji te osobe koriste su „nutricionista“, “dijetetičar“, “stručnjak za prehranu“, “liječnik i nutricionista“, “dijetolog“, “wellness trener“, “lični trener i nutricionista“, “savjetnik za ishranu“ itd. Nažalost, vrlo često te osobe provode razna nutricionistička savjetovanja i propisuju dijetalnu ishranu i zdravoj i bolesnoj populaciji, što se može nazvati nadriljekarstvom s obzirom da iako takve osobe mogu imati i zvanje master studija iz nutricionizma, iza kojeg kriju svoje osnovno zanimanje, nisu po zakonu zdravstveni radnici.

„Prema krivičnom zakonu BiH „Teška krivična djela protiv zdravlja ljudi „člana 229. (Nesavjesno liječenje); člana 233. (Nadriliječ-ništvo); ovog zakona, ako je prouzrokovana teška tjelesna ozljeda neke osobe, ili joj je zdravlje teško narušeno, ili postojeća bolest znatno pogoršana, počinitelj će se kazniti kaznom zatvora od jedne do osam godina.“

Svaka osoba koja obavlja zdravstvenu djelatnost, a nema potrebnu kvalifikaciju tj. nema zvanje nutricionista – dijetetičar zdravstvenog radnika i saradnika ispunjava uslov za kvalifikaciju krivičnog djela. Sudu je dovoljno da dokaže da je došlo do protivzakonitog pružanja zdravstvenih usluga, nezavisno od toga da li su te metode uzrokovale oštećenje ili pogoršanje zdravlja.

U zemljama sa uređenim obrazovnim sistemom postoje visokoškolske ustanove koje obrazuju kadar nutricionista dijetetičar zdravstvenog radnika i saradnika koji ima zakonsko pravo da se bavi ishranom i zdrave i bolesne populacije. Od zemalja u regionu to su samo Slovenija i Republika Srbija, a zemlje EU kao i SAD imaju takođe ovlaštene institute za školovanje ovog kadra koji se akronimom označava „Registered Dietitian“ ili „Certifield Nutritionist“. U SAD-u, Velikoj Britaniji, Sloveniji i Republici Srbiji nutricionista dijetetičar je sastavni dio zdravstvenog sistema i sastavni dio tima medicinskog osoblja na primarnom, sekundarnom i tercijarnom nivou zdravstvene zaštite (Dom zdravlja, Bolnica, Klinika, Zavod za javno zdravlje).

Takođe, ova profesija je neminovna u vrtićima, gerontološkim ustanovama, studentskim domovima, vojnim ustanovama i svugdje gdje postoji kolektivna ishrana.

Ishrana zdrave populacije je poseban ogranak nauke o prehrani koja ima za cilj prevenciju hroničnih nezaraznih bolesti kao i opšte poboljšanje zdravlja i života, dok je ishrana bolesnih sastavni dio medicinskog tretmana i liječenja (dijabetesa, kardiovaskularnih oboljenja, malignih oboljenja, gojaznosti, bolesti probavnog sistema, bolesti crijeva, jetrenih oboljenja, oboljenja žuči i žućnih puteva, hiperlipidemija i ateroskleroze, hipertenzije, liječenje alergija i bolesti disajnih puteva, bubrežnih bolesnika, koštanih bolesti, akutnih zaraznih oboljenja, oboljenja štitne žlijezde, reumatskih oboljenja, liječenje pothranjenosti itd.).

Savjetovanje o ishrani i dijetoterapija su ozbiljne profesionalne aktivnosti, a ozbiljan rad nutricionista dijetetičar sa pojedincima i grupama, a naročito sa bolesnom populacijom ne smije biti predmet rada neregulisanih struka.