MIKROELEMENTI ZA JAČANJE  IMUNOG  SISTEMA

Najvažniju ulogu u nastajanju neke infekcije imaju količina infektivne doze i otpornost domaćina. Otpornost ili imunitet je sposobnost organizma da se zaštiti od uzročnika zaraznih bolesti. Zdravlje čovjeka određuje jačina njegovog imuniteta, te ako je on oslabljen, organizam postaje podložniji raznim vrstama infekcija. Do pada imuniteta dovodi dugoročna nepravilna prehrana,  hronični stres,  hronični umor i iscrpljenost, loše životne navike- konzumacija alkohola i duvana, te slaba ili nikakva fizička aktivnost. Takođe, oslabljeni imunitet je karakterističan za bolesnike koji boluju od hroničnih nezaraznih bolesti, osoba sa proteinsko energetskom malnutricijom-pothranjenih osoba, djece i osoba starije životne dobi. Da bismo imali jak imunološki sistem potrebno je prvenstveno imati balansiranu raznovrsnu ishranu koja će organizamu obezbijedini sve potrebne nutrijente, a pogotovo za jak imunitet neophodne vitamine i minerale. Vitamini neophodni za stimulisanje imunog sistema:

Vitamin C-askorbat, askorbinska kiselina. Pored uloge koju ima u funkcionisanju imunog sistema (efikasno funkcionisanje bijelih krvnih ćelija i antitijela), on je neophodan i za sintezu pojedinih hormona, kolagena, održavanje zdravlja kože, obnavljanje tkiva, ima i značajnu ulogu u sintezi žučnih kiselina iz holesterola čime pospješuje eliminaciju holesterola iz jetre tj. organizma. Askorbinska kiselina se u mnogo većim količinama nalazi u namirnicama biljnog porijekla,  jer se ne može sintetisati u organizmu životinja, ali se sintetiše putem fotosinteze u biljkama. Od životinjskih namirnica jedino se veće količine ovog vitamina nalaze u mlijeku.

Sadržaj vitamina C u 100g jestivog proizvoda u mg

Sadržaj ovog,  kao i ostalih vitamina,  je veći ako je namirnica svježa. Ako se namirnice biljnog porijekla lome, gnječe, oštećuju te čuvaju na neadekvatnim temperaturama količina vitamina se smanjuje.Takođe vitamin C je termolabilan te se najviše ovog vitamina upravo unosi konzumacijom svježeg povrća i voća.

Vitamin A-ima znatno zaštitno dejstvo protiv lokalnih i opštih infekcija pa je nazvan i antiinfekcioznim vitaminom. Najbogatiji izvori vitamina A su ribe i riblje ulje. U umjerenom klimatskom pojasu izvori ovog vitamina su namirnice koje sadrže crvene i žute provitamine A-zeleno i crveno povrće, životinjska mast, životinjska jetra.

Sadržaj vitamina A u 100g jestive namirnice u i.j.

Vitamin A je nerastvorljiv u vodi i otporan prema toploti pa je i gubitak prilikom termičke obrade neznatan. Za ovaj vitamin najveća je opasnost pojava užeglosti masti, a to ćemo spriječiti čuvanje ulja i masti u tamnim i hermetički zatvorenim sudovima, koje sprečavaju dejstvo svjetlosti i kiseonika iz vazduha.

Vitamin E –kao jedan od najjačih antioksidanasa neophodan je za jak imuni sistem. U najvećoj količini se nalazi u uljima dobijenim iz biljaka, a manja ili neznatna količina ovog vitamina je u listovima biljaka. Najbolji izvori su –ulje pšeničnih klica, pšenične klice, maslinovo ulje, žumance, džigerice, koštunjavo voće (bademi i orasi).

Od mineralnih materija najveću ulogu za jak imuni sistem ima Cink koji upravlja sa 300 enzima u ljudskom organizmu. On djeluje protiv otprilike 40 različitih tipova virusa. Sem što jača imunitet, cink usporava razmnožavanje virusa. Upotreba cinka za vrijeme prehlade skraćuje vrijeme bolesti. Najbolji izvori su: morski plodovi, kukuruzne kokice, sjemenke bundave, sjemenke susama, riba, pšenične klice, meso, jaja.

U periodu infekcija (jesen i zima) neophodno je povećati unos vode i svježe cijeđenih  sokova od citrusnog voća. Potrebno je povećati unos namirnica bogatih predhodno navedenim elementima , izbalansitrati ishranu da tijelo ne bi doveli u stanje deficita, kretati se, provjetravati prostorije i što manje vremena provoditi u zatvorenom prostoru.

Centar za nutricionizam i dijetetiku Inga Marković